Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về cuốn thư, hoành phi, đại tự và câu đối cũng như ý nghĩa của chúng trong văn hóa thờ cúng của người Việt.
Thờ cúng tổ tiên từ lâu đã trở thành một tín ngưỡng, một nét văn hóa đẹp đối với mọi người dân đất Việt. Chính vì thế mà việc xây dựng, sửa sang bàn thờ gia tiên là một việc làm được rất nhiều qua đình quan tâm, chăm chút. Một bàn thờ gia tiên có đầy đủ các đồ thờ như cuốn thư, câu đối,… có thể cho ta thấy được truyền thống, nề nếp, lòng thành kính của gia đình đó đối với tổ tiên, những người đã khuất. Mỗi một món đồ trên ban thờ đều mang trong mình một ý nghĩa riêng của nó, trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về cuốn thư, hoành phi, đại tự và câu đối cũng như ý nghĩa của chúng trong văn hóa thờ cúng của người Việt.
Cuốn thư nhà gỗ
Từ xa xưa, ông cha ta đã biết sử dụng cuốn thư để ghi chép lại sử sách lên các vật liệu như tre, giấy,… trong phong thủy, cuốn thư đóng vai trò như một tấm bình phong che chắn, bảo vệ cho căn nhà gỗ cổ truyền hoặc những nơi tâm linh.
Hình ảnh của cuốn thư trong nhà gỗ thường được hiện lên với một bên là bút, một bên là gươm. “Bút” tượng trưng cho kiến thức văn chương uyên bác, là sức mạnh tri thức còn “Gươm” đại diện cho sức mạnh với tính chất phong thủy che lấp nguồn năng lượng tiêu cực, giúp xua đuổi tà khí, thể hiện khí phách của người anh hùng.
Vị trí
Có thể bố trí cuốn thư nhà gỗ ở nhiều vị trí khác nhau. Trong thờ cúng, cuốn thư thường được đặt ở chính giữa gian thờ, thể hiện sự tôn nghiêm, thành kính. Cuốn thư còn được bố trí ở ngoài hiên nhà gỗ, trước sân của ngôi nhà; trên các phần cửa của khung song ô thoáng nhà gỗ.
Đại tự
Đại tự là một thiết kế hình chữ nhật, có khung viền chắc chắn. Trên tấm đại tự thường được khắc 3 – 4 chữ Hán, tùy theo mong muốn của gia chủ, gia đình.
Ví dụ: Đức Lưu Quang (đức trạch cao dày, đức độ tỏa sáng muôn đời); Phúc Mãn Đường (phúc đức đầy nhà),…
Hoành phi
Hoành phi cũng có thiết kế hình chữ Nhật giống đại tự nhưng nó có chạm khắc hoa văn tinh xảo và cầu kì hơn. Hoành phi thường được trưng bày ngang và treo trên cao, bên ngoài các gian thờ tại đình chùa, gia tiên từ đường. Trên bức hoành phi được khắc 3-4 chữ đại tự. Bức hoành phi được treo cao nhất tại không gian thờ cúng hơi nghiêng về phía trước để người nhìn dễ quan sát và tạo sự cân đối, kính cẩn.
Câu đối
Câu đối vốn có nguồn gốc từ Trung Quốc mang nhiều ý nghĩa tốt đẹp. Câu đối gồm hai vế đối nhau biểu thị ý nghĩa ngang nhau, hợp nhau thành một đôi, thường thể hiện ý chí của gia chủ và được treo trong nhà với mục đích “răn dạy” con cháu như: “Tổ tiên công đức thiên niên thịnh – Tử hiếu tôn hiền vạn đại vinh” (Nghĩa là công tổ đức tông ngàn năm thịnh – con hiếu cháu hiền vạn đời vinh). Câu đối thường sẽ viết ở thể chữ Hán hoặc chữ Nôm xưa.
Có các loại câu đối như: câu đối chữ nhật loại thường, câu đối bán nguyệt, kiểu lòng máng ốp cột, câu đối lá lật,…
Chất liệu
Nhìn chung, cuốn thư, hoành phi, đại tự và câu đối là những đồ thờ quan trọng và có ý nghĩa rất lớn trong văn hóa thờ tự của người Việt. Những đồ thờ này có thể được tạo nên bằng nhiều chất liệu khác nhau nhưng được ưa chuộng nhất vẫn là chất liệu gỗ.
Đối với những sản phẩm đồ thờ của Gỗ Giang, màu sắc tự nhiên của gỗ, hình dáng vân gỗ kết hợp với những nét hoa văn tinh xảo, tỉ mỉ trong các mẫu hoa văn chạm khắc tinh tế đến từ các nghệ nhân lành nghề của làng nghề truyền thống đã thổi hồn vào trong đó một phong thái trang nghiêm, thanh lịch; khỏe khoắn mà lại rất mềm mại.
Gỗ Giang là một trong những công ty thiết kế và thi công nhà gỗ, nhà thờ họ uy tín và chuyên nghiệp hàng đầu Việt Nam. Liên hệ tới hotline để nhận được sự tư vấn và nhanh chóng của đội ngũ kiến trúc sư hàng đầu với bề dày kinh nghiệm lâu năm trong làng gỗ về thiết kế và thi công nhà gỗ cũng như những mẫu nhà đẹp khác.
