Câu đầu nhà thờ họ là gì? Trang trí và chọn câu đối trên câu đầu thế nào cho đẹp mắt, tôn nghiêm và hợp phong thủy?
Kiến trúc Việt Nam truyền thống vô cùng đặc sắc với nhiều kiểu dáng nhà cửa đa dạng mang đậm nét văn hóa Á Đông. Một trong những công trình kiến trúc đó là nhà thờ họ. Nhà thờ họ là nơi tâm linh riêng của mỗi dòng họ, đã tồn tại từ lâu đời và có những chi tiết đặc trưng, như câu đầu nhà thờ họ.
1. Câu đầu nhà thờ họ
Nhà thờ họ là công trình kiến trúc thuộc sở hữu tư nhân, là nơi thờ cúng thủy tổ, tổ tiên của con cháu trong một dòng họ. Nhà thờ họ còn có nhiều tên gọi khác như từ đường, nhà thờ gia tiên… và thường được xây dựng theo kiến trúc nhà gỗ 3 gian, 5 gian truyền thống; được đặt tại một khu đất riêng biệt tường rào và trồng cây bên trong. Đây là nơi diễn ra các hoạt động thờ cúng tâm linh quan trọng trong dòng họ và là nơi họ hàng, các thành viên hội tụ lại hàn huyên, gắn kết mối quan hệ.
Trong kiến trúc Việt, câu đầu nhà thờ họ gỗ cổ truyền là dầm ngang chính đặt trên cùng, khoá các đầu trên của các cột cái trong khung (gác lên các cột cái). Phần lộ ra ngoài của câu đầu thường được viết chữ và trang trí hoa văn họa tiết thủ công rất tỉ mỉ và cầu kỳ.
2. Viết chữ và trang trí câu đầu nhà thờ họ
Câu đầu trước hết là câu đối nên phải tuân theo cách viết câu đối. Câu đối có các loại: đối thơ, đối song quan, đối cách cú, đối gối hạc. Do đoạn câu đầu ngắn nên xưa nay người ta chọn đối thơ. Đối thơ có loại năm chữ, loại bảy chữ. Ngoài chữ viết, câu đầu nhà thờ họ còn được trang trí những hoa văn họa tiết tinh xảo được chạm khắc nổi trên bề mặt gỗ.
Dòng chữ thường được viết bằng chữ Hán, theo lối viết cổ từ trái sang phải, từ trên xuống dưới theo quy luật bằng trắc nhất định. Điểm bắt đầu được xác định để viết chữ câu đầu ở bên phải là vế có vần trắc ở cuối câu. Đó có thể là một câu thơ đối cổ, đối song quan, đối cách cú hay đối gối hạc. Với chữ trên câu đầu nhà thờ họ phải viết sao cho chữ số cuối cùng đứng vào chữ sinh để cầu mong người vật của gia đình, dòng họ luôn sinh sôi phồn thịnh. Chữ sinh đếm theo vòng đời tự nhiên qua 4 giai đoạn là sinh – lão – bệnh – tử rồi quay lại vòng mới bắt đầu từ chữ sinh. Nội dung của chữ câu đầu luôn là điều tốt đẹp, thờ gia tiên từ thế hệ này qua thế hệ khác cho đời sau biết và an tâm sinh sống, thờ cúng tổ tiên.
Việc viết chữ trên câu đầu nhà thờ họ là rất quan trọng trong việc làm ăn cũng như cuộc sống của mọi người trong dòng họ, danh vọng và quan hệ của gia đình, nên khi thi công xây dựng nhà thờ họ thì tộc trưởng cần lựa chọn chữ viết trên nóc nhà rất kỹ lưỡng, cẩn thận.
Câu đầu nhà thờ họ là cấu kiện quan trọng trong thi công và xây dựng nhà gỗ nhà thờ họ, vừa có ý nghĩa về mặt vật lý nâng đỡ khung nhà, vừa có ý nghĩa tâm linh với những chữ Hán được viết trên câu đầu với mong muốn cầu bình an cho mọi người trong dòng họ.
Nhà gỗ Chàng Sơn – Gỗ Giang là một trong những công ty thiết kế và thi công nhà gỗ, nhà thờ họ uy tín và chuyên nghiệp hàng đầu Việt Nam. Liên hệ tới hotline để nhận được sự tư vấn và nhanh chóng của đội ngũ kiến trúc sư hàng đầu với bề dày kinh nghiệm lâu năm trong làng gỗ về thiết kế và thi công nhà gỗ cũng như những mẫu nhà đẹp khác.