Người xưa quan niệm vẻ đẹp của ngôi nhà phải đến từ cái đẹp trong sự tự nhiên và cái đẹp của bản chất. Vì thế kiến trúc nhà gỗ truyền thống dù trải qua hàng trăm năm thì giá trị của chúng vẫn còn được lưu giữ.
Bên cạnh những tinh hoa được bảo tồn đó thì không thể thiếu được hình bóng của cửa bức bàn. Đây được xem như là đôi mắt và ngôi nhà sẽ không trọn vẹn nếu thiếu đi nét quyến rũ đó. Để hiểu rõ hơn về loại cửa này, mời các bạn tham khảo bài viết dưới đây của Gỗ Giang!
Giải thích cửa bức bàn là gì?
Cửa bức bàn là một trong những kiểu cửa cổ truyền thống. Chúng xuất hiện phổ biến trong các công trình kiến trúc nhà gỗ ở Việt Nam trước đây. Không gian làm cửa thường là giữa hai cột của một gian nhà gỗ truyền thống.
Mỗi bộ cửa thường có số cánh cửa là số chẵn như: 2,4,6 cánh. Nhưng phổ biến nhất vẫn là cửa 4 cánh. Kích thước chiều ngang càng rộng thì số cánh cửa bức bàn cũng có thể nhiều hơn.
Điều đặc biệt của loại cửa này là các cánh cửa được ghép lại với nhau bằng cối quay chứ không phải các loại bản lề như cửa gỗ hiện đại. Cửa bức bàn cũng có thể được tháo rời và di chuyển rất tiện dụng khi nhà có công việc. Hơn nữa, loại cửa này cũng không bị xệ cánh dù được làm bằng các loại gỗ và có trọng lượng khá nặng.
Kích thước và bản vẽ cửa bức bàn
Mỗi kiểu nhà gỗ sử dụng cửa bức bàn sẽ có kích thước thiết kế khác nhau. Tuy nhiên, điều cần đảm bảo là các mẫu cửa phải có tỉ lệ hợp lý, chiều cao từ nền nhà đến bậc cửa và khoảng cách ở phía trên phải cân đối hài hòa. Điều này giúp cho người đi lại thoải mái và tổng thể được đẹp mắt nhất. Trong quá trình thiết kế các mẫu nhà gỗ cần tính toán để đưa ra được bản vẽ cửa bức bàn đẹp và phù hợp nhất.
Chiều cao của mỗi cánh cửa sẽ thường được chia thành 5 khoảng. 3 phần nhỏ được đan xen cùng 2 phần có kích thước lớn hơn gọi là pano. Các lá pano này có thể để trơn hoặc đục chạm hoa văn.
Hoa văn trên cửa
Người xưa thường thích các nét hoa căn theo phong cách truyền thống như: rồng, phượng, chim chóc, hoa lá… Và ngày nay, công nghệ phát triển và máy móc hiện đại ra đời đã có thể tạo ra những công cụ chạm khắc hoặc cắt CNC rất nhanh chóng.
Tuy vậy, để giữ được linh hồn, nét đẹp truyền thống thì những hoa văn đục tay thủ công vẫn khác biệt hơn cả. Chỉ có sự tinh xảo được chau chuốt đến từng chi tiết nhỏ mới là cái hồn, tinh túy đậm nét Á Đông. Điều này những bản chạm khắc trên máy sẽ không bao giờ có được.
Các loại cửa bức bàn
– Cửa pano ghép: được ghép từ các phần gỗ khác nhau là lá cổ và pano. Trong đó, có 03 khoảng nhỏ là cá cổ ở trên – giữa – dưới. Còn lại 02 khoảng lớn là pano cửa. Ở các mặt của pano được để trơn hoặc có chạm khắc hoa văn tinh tế.
– Cửa thượng song hạ bản: phần trên của cửa được đục hở hoặc tạo hình chấn song (thượng song), phía dưới là bản gỗ đặc (hạ bản). Loại cửa này thường được sử dụng ở các đình, đền, chùa hoặc miếu thờ ở Việt Nam.
Ý nghĩa cửa bức bàn nhà gỗ truyền thống
Ý nghĩa của loại cửa này không chỉ dừng lại ở việc che mưa, chắn gió, bảo vệ ngôi nhà mà còn là bản sắc văn hóa và ảnh hưởng đến cả yếu tố phong thủy, tài lộc cho gia chủ.
Cửa bức bàn được thiết kế kiểu bậc cấp để phân biệt rõ ràng giữa trong nhà với ngoài nhà. Độ cao của bậc cấp được thiết kế vừa phải. Người đi từ ngoài vào bên trong nhà cần cúi đầu để tránh vấp ngã. Cách sắp đặt này cũng nhằm thể hiện sự tôn trọng với gia chủ và tôn kính với gia tiên bên trong ngôi nhà. Đây cũng là nét văn hòa rất ý nghĩa của người Việt đã được duy trì qua bao đời nay.
Ngoài cấp bậc thì hoa văn trên cửa với những nét chạm trổ có độ khó cao cần người thợ phải có tay nghề điêu luyện. Các chi tiết hoa văn này càng tinh xảo và cầu kì sẽ càng thể hiện được vị thế của gia chủ. Đồng thời đây cũng là cách thể hiện tính cách, gu thẩm mỹ và quan điểm sống của chủ nhân ngôi nhà.
Các mẫu cửa bức bàn đẹp chuẩn Việt
Nét đẹp của cửa bức bàn thường dựa trên 2 yếu tố: chất liệu gỗ và hoa văn chạm khắc trên các tấm pano của. Đối với những mẫu cửa bức bàn không sử dụng hoa văn thì điểm có giá trị chính là chất gỗ, màu sắc và đường vân gỗ đẹp mắt. Sau đây là những hình ảnh đẹp nhất được tổng hợp về loại cửa này để bạn đọc cùng chiêm ngưỡng.
Kiểu truyền thống
Là những mẫu cửa được giữ lại nguyên bản hoặc phục chế lại những đường nét hoa văn với đề tài quen thuộc: long – phụng, tú quý, tứ linh… Các kiểu dáng này càng giữ được lâu dài thì càng có giá trị và ý nghĩa.
Để chọn được mẫu cửa bức bàn đẹp thì ngoài những yếu tố kiểu dáng, hoa văn chạm khắc thì lựa chọn loại gỗ tốt, có khả năng chống mối mọt và bền theo thời gian cũng rất quan trọng. Điều này sẽ phù thuộc vào trình độ và tay nghề của người thợ làm cửa.
Gỗ Giang là một trong những công ty thiết kế và thi công nhà gỗ, nhà thờ họ uy tín và chuyên nghiệp hàng đầu Việt Nam nói chung và Chàng Sơn nói riêng.Vui lòng liên hệ tới Hotline 0933.666.929 (Phạm Sơn) hoặc Nghệ Nhân Quốc Gia -Ths.KTS - Nguyễn Giang – 0912.666.929, để nhận được sự tư vấn nhanh chóng và chu đáo cùng đội ngũ kiến trúc sư hàng đầu, cùng bề dày kinh nghiệm lâu năm trong làng gỗ về thiết kế và thi công nhà gỗ cũng như những mẫu nhà đẹp khác.
- Văn Phòng: số 17, TT11, KĐT Xuân Phương Foresa, Nam Từ Liêm, Hà Nội.
- Địa Chỉ Xưởng 01 : số 03, KCN xã Chàng Sơn,Thạch Thất,Hà Nội.
- Địa Chỉ Xưởng 02: số 07 Đồng Cam,KCN Kim Quan,Thạch Thất, Hà Nội.
